در بحث دعاوي كيفري در موضوعات مختلفي از جمله دفاع از متهم ، اثبات جرم، دفاع از قرباني و ديگر موارد وجود فردي كه در اين زمينه از آگاهي و اشراف كامل به قوانين برخوردار باشد، بسيار ضروري است. اين فرد عموما يك وكيل كيفري است كه در ادامه به نقش، وظايف و خصوصيات او پرداخته مي شود.
وكيل كيفري كيست؟
وكيل كيفري شخصي است كه در دعاوي كيفري از جمله قتل و سرقت و كلاهبرداري و .... فعاليت مي نمايد. مطابق با اصل ۳۵ قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران در تمام دادگاه ها دو طرف حق دارند براي خود وكيل كيفري داشته باشند و متهمان از زمان كشف جرم تا اجراي حكم صادره مي توانند از حضور يك وكيل دادگستري بهره مند شوند.
لازم به ذكر است حق دسترسي به وكيل و و آگاهي متهم نسبت به حق دفاع ، به صراحت در قانون آيين دادرسي كيفري به رسميت شناخته شده است. برابر ماده ۵ اين قانون؛ “متهم بايد در اسرع وقت، از موضوع و ادلۀ اتهام انتسابي آگاه و از حق دسترسي به وكيل و ساير حقوق دفاعي مذكور در اين قانون بهره مند شود”. به اين ترتيب، پرونده از طرف دادگاه در امور كيفري براي دفاع از متهم به وكلا ارجاع مي شود كه اصطلاحا به اين امر وكالت تسخيري گفته مي شود. بنابراين، در صورتي كه متهم توانايي استخدام وكيل كيفري را نداشته باشند براي او امكانات تعيين وكيل كيفري فراهم مي گردد.
مهمترين ويژگي هاي يك وكيل كيفري چيست؟
يك وكيل كيفري خبره علاوه بر دانش و تحصيلات تخصصي در زمينه كيفري مي بايست از تجربيات حرفه اي كافي در پرونده هاي كيفري و رويه دادگاه ها در دادسراها و روال انجام تحقيقات مقدماتي نيز برخوردار باشد. به علاوه لازم است تا تمامي وكلا به ويژه وكلاي كيفري نسبت به تمامي قوانين به روز شده آگاهي كامل داشته باشند چرا كه قوانين دائما در حال تغيير و تحول مي باشند بنابراين لازم است اطلاعات كافي و به روز شده اي را در اين زمينه داشته باشد.
روند شكايت هاي كيفري چگونه است؟
در صورتي كه شخصي مرتكب جرمي شود مي توان مطابق با قوانين مجازات اسلامي از او شكايت كرد كه عموما به آن شكايت كيفري گفته مي شود. براي اين امر بايد در ابتدا شكواييه اي در اين زمينه تنظيم شود كه بهتر است توسط وكيل كيفري تنظيم گردد سپس بايد به دادسراي محل وقوع جرم ، جايي كه جرم اتفاق افتاده است، مراجعه شود.
شكوائيه بايد خطاب به دادستان و مشتكي عنه يا متشاكي (كسي كه از او شكايت داريد) با اسم و مشخصات مشتكي عنه نوشته شود. بعد از آن محل وقوع جرم، زمان وقوع جرم و همچنين ادله خود و مشروح شكايت را بنويسيد و پيوست شكوائيه به دادسرا تحويل دهيد كه پس از آن پرونده براي تحقيقات ارسال مي شود. پس از تكميل تحقيقات پرونده به يكي از شعب دادياري يا بازپرسي ارجاع مي شود تا نسبت به شكايت طرح شده اظهار نظر شود.